معایب و مشکلات اوردنچر دندان
وقتی کسی تصمیم میگیرد از طرح درمان اوردنچر برای جایگزین کردن دندانهای از دسترفتهاش استفاده کند معمولا هدفش راحتی بیشتر، ظاهر طبیعیتر و هزینه کمتر نسبت به ایمپلنت فول فک است. اما این روش هم مانند هر درمان دیگری کاملا بینقص نیست. شناخت معایب و مشکلات اوردنچر به بیمار کمک میکند با دید بهتری تصمیم بگیرد و از بروز دردسرهای بعدی پیشگیری کند.
1. مشکل متحرک بودن اوردنچر
یکی از مهمترین نکاتی که باید درباره اوردنچر دانست اینکه اوردنچر یک نوع دندان مصنوعی متحرک است. اگر چه اوردنچر توسط چند پایه ایمپلنت مهار میشود و در هنگام جویدن یا سخن گفتن بهخوبی در جای خود قرار میگیرد، اما همچنان از دهان قابل خارج شدن است. پس اوردنچر در گروه پروتزهای متحرک متکی بر ایمپلنت قرار دارد یعنی بیمار برای شستوشو و تمیز کردن باید آن را روزانه از دهان بیرون آورد. این ویژگی اگرچه از نظر بهداشت دهان مزیت به شمار میرود اما برای بسیاری از بیماران حس داشتن دندان طبیعی را بهطور کامل فراهم نمیکند و گاه یادآور موقتی بودن دندانها است.

خصوصا در روزهای نخست استفاده از اوردنچر بیمار احساس جابهجایی جزئی یا سنگینی در دهان طبیعی دارد و معمولا پس از چند هفته برطرف میشود بااینحال در صورت فرسودگی گیرهها یا اورینگها، این حرکت میتواند بیشتر شود و نیاز به تنظیم یا تعویض قطعه دارد.
2. طول عمر کمتر اوردنچر نسبت به ایمپلنت ثابت
در مقایسه اوردنچر و ایمپلنت دوام اوردنچر پایینتر از ایمپلنت است. چون اوردنچر همیشه تماس مستقیم با لثه دارد و در اثر نیروهای مداوم جویدن، بخشهای پلاستیکی یا سیلیکونی آن دچار فرسودگی میشوند. به همین دلیل اوردنچر نیازمند تعمیر یا تعویض قطعات پس از چند سال استفاده است. این مسئله بهویژه در بیمارانی که به بهداشت دهان کمتوجهاند زودتر اتفاق میافتد.
میانگین طول عمر مفید اوردنچر ۱۰ سال است در حالیکه ایمپلنتهای ثابت در صورت نگهداری مناسب میتوانند بیش از ۲۰ سال دوام داشته باشند. به همین دلیل بیماران دارای اوردنچر معمولا پس از حدود یک دهه به تنظیم مجدد، تعویض گیرهها یا حتی ساخت دندان مصنوعی جدید نیاز پیدا میکنند. البته رعایت بهداشت دهان و انجام معاینات منظم میتواند این مدت را تا چند سال افزایش دهد.
3. التهاب لثه و بوی نامطبوع دهان
بر پایهی پژوهشهای منتشر شده در مجلات علمی بیتوجهی به بهداشت روزانه دهان و دندان در بیماران دارای اوردنچر احتمال بروز التهاب مزمن لثه را بهطور چشمگیری افزایش میدهد. تمیز نکردن صحیح این پروتز سبب میشود ذرات غذا در زیر پایهی آن باقی بماند و محیطی مرطوب و مناسب برای رشد میکروبها فراهم شود در پی آن بیماران ممکن است با مشکلاتی چون بوی نامطبوع دهان، التهاب بافت لثه و حتی عفونتهای قارچی روبهرو شوند.
4. مشکل لقی و حرکت اوردنچر در دهان
با توجه به اینکه اوردنچر از دندان مصنوعی معمولی محکمتر است اما در گذر زمان شکل و تراکم استخوان فک تغییر پیدا میکند یا اینکه ممکن است اتصالاتش شل شوند و پروتز لق بزند. این اتفاق معمولاً بهدلیل فرسودگی اورینگها یا سایش گیرهها رخ میدهد. اگر اوردنچر توسط متخصص تنظیمات دورهای نشود بیمار ممکن است هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن احساس لقی داشته باشد و باعث ایجاد فشار نامتعادلی که منجر به زخم یا التهاب لثه بیمار شود.
نوبت دهی کلینیک دندانپزشکی
5. محدودیتهای زیبایی در مقایسه با دندان طبیعی
هرچند اوردنچر ظاهر بهنسبت طبیعی دارد اما در نور مستقیم یا هنگام خندیدن، تفاوت رنگ و انعکاس نور آن با دندان طبیعی مشخص میشود. البته برند ایوکلار آلمان این مشکل رو حل کرده و ظاهری شبیه دندان واقعی دارد. هر چند دندان های آلمانی اصل به علت تحریم و مبلغ بالا در ایران موجود نیست اما در کلینیک هایدنت این دندان ها را با توجه به روابطی که در خارج از ایران دارد برای بیماران فراهم کرده است.
6. احتمال زخم و تحریک بافت نرم دهان
طبق تحقیقات انجام شده در انجم دندانپزشکی آمریکا علت ۶۰٪ زخمهای لثه در بیماران اوردنچر طراحی غلط یا عدم تنظیم سالانه اوردنچر است. حرکت جزئی اوردنچر هنگام جویدن یا صحبت، میتواند باعث ساییدگی و زخمهای نقطهای روی لثه شود. اگر بیمار درد یا قرمزی مشاهده کند و به دندانساز مراجعه نکند احتمال بروز زخمهای عمیق و التهاب افزایش مییابد.
7. مشکلات گفتاری در روزهای نخست استفاده
در هفتههای ابتدایی استفاده از اوردنچر بیمار ممکن است در تلفظ بعضی حروف مثل «س»، «ش» و «ت» دچار مشکل شود. علت آن ضخامت پایه دندان مصنوعی و تغییر در موقعیت زبان است. با تمرین روزانه و تنظیم دقیق ارتفاع دندانها توسط متخصص پروتز این مشکل معمولا طی دو تا سه هفته برطرف میشود.
8. سختی مراقبت و تمیز کردن روزانه
برخلاف ایمپلنتهای ثابت، اوردنچر باید روزانه از دهان خارج و تمیز شود. این تمیز کردن شامل مسواک زدن پایهها، شستوشو با محلول ضدباکتری و خشککردن کامل است که برای برخی بیماران مسن دشوار است. در صورت سهلانگاری مواد غذایی بین پایه و لثه جمع میشود و منجر به بوی نامطبوع دهان میگردد. برای تمیز کردن استفاده از برس مخصوص اوردنچر و محلولهای بدون الکل توصیه میشود.
9. هزینههای نگهداری و تعمیرات دورهای
یکی از مشکلات هزینه ساخت اوردنچر است البته اوردنچر هزینههای پس از تحویل هم دارد. هرچند اوردنچر از ایمپلنت کامل ارزانتر است اما نگهداری سالانه آن مستلزم انجام معاینات دورهای، تنظیم اتصالات یا حتی در برخی از بیماران تعویض گیرهها و اورینگها و گاهی ترمیم یا تعویض بخشهای فرسوده اوردنچر است. این هزینههای جانبی معمولا بین ۵ تا ۱۰ درصد قیمت اولیه اوردنچر در سال متغیر است و در بیمارانی که به بهداشت روزانه و مراقبت منظم توجه دارند این هزینهها به حداقل میرسد.
10. تحلیل استخوان فک
اوردنچر دو ایمپلنتی نسبت به دنچر معمولی تا حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد تحلیل استخوان فک را کندتر میکند. با این حال فشار روی بخشهای خلفی فک همچنان توسط لثه تحمل میشود و اگر استخوان در آن نواحی ضعیف باشد تحلیل ادامه پیدا میکند. افزودن چهار پایه ایمپلنت یا بیشتر باعث توزیع یکنواختتر نیروها میشود و استخوان در تمام نواحی تحریک مکانیکی دریافت میکند و روند تحلیل تقریبا متوقف میشود. در نهایت باید توجه داشت که اوردنچر انواع مختلفی دارد و هر کدام بسته به تعداد پایهها و نوع اتصال اثر متفاوتی بر روند تحلیل استخوان دارند
راهکارهای پیشگیری از مشکلات اوردنچر
پیشگیری از بروز مشکلات اوردنچر به رعایت چند اصل ساده اما مهم وابسته است. بیمار باید دستکم هر شش ماه یکبار برای بررسی وضعیت لثه و تنظیم مجدد اوردنچر به متخصص دندان مصنوعی مراجعه کند تا از بروز لق شدگی یا زخم جلوگیری شود. استفاده از برس مخصوص اوردنچر و محلولهای تمیز کننده اوردنچر، نقش مهمی در کاهش تجمع باکتری و حفظ سلامت دهان دارد. همچنین توصیه میشود اوردنچر را هنگام خواب از دهان خارج شود تا لثه فرصت استراحت و تنفس پیدا کند و احتمال عفونتهای قارچی یا التهاب مزمن به حداقل برسد. در نهایت بیمار باید تا عادت کردن کامل عضلات دهان از گاز زدن خوراکیهای بسیار سفت یا چسبنده پرهیز کند تا فشار اضافی بر پایههای ایمپلنت وارد نشود. رعایت این نکات ساده میتواند عمر مفید اوردنچر را چند سال افزایش دهد و از بروز بیشتر ناراحتیهای دهانی پیشگیری کند.
مقالات سایت
هرآنچه سؤال یا مُشکلی در ارتباط با این مقاله دارید از طریق دیدگاه در میان بُگذارید، دیدگاه شما بدون پاسخ نخواهد ماند.

زینب رحیم زاده
تکنسین پروتزهای دندانیعاشق آلبالو یخ زده با نمک، کار و خانواده: بیش از ۱۵ ساله در زمینه ساخت پروتزهای دندانی بهویژه ایمپلنت و زیبایی فعالیت میکنم. تلاش میکنیم تا وبسایت های دنت محیط مفید و اثربخشی برای دندانپزشکان و دندانسازان کشورم باشد.
- اگر بهدنبال همکاری با لابراتوار حرفهای هستید، همین الان تماس بگیرید
چقدر این مطلب مفید بود؟
بر روی یک ستاره کلیک کنید تا امتیاز شما مشخص شود!
میانگین امتیاز 4.5 / 5. تعداد آرا: 2
اولین نفری باشید که به این مطلب امتیاز میدهید
متاسفیم که این مطلب برای شما مفید نبود!
اجازه دهید این مطلب را بهتر کنیم!
به ما بگویید چگونه میتوانم این مطلب را بهبود بخشم؟
- خانم زینب رحیم زاده
- 1404-09-01
- 74 بازدید


